در روزهای گرم تابستان، رانندگی در هوای گرم و پر ترافیک و باد گرم کولر ماشین میتواند چالش برانگیز باشد. وقتی کولر ماشین مثل قبل به درستی کار نکند و سرمای کافی نداشته باشد احتمالا میتواند به دلیل کم شدن گاز کولر باشد. این مسئله نیازی به نگرانی بیش از حد ندارد. با شناسایی علائم و انجام بررسیهای اولیه، میتوانید بدون نیاز به دانش فنی پیچیده یا مراجعه فوری به تعمیرگاه، وضعیت کولر خودروی خود را ارزیابی کنید. در این مطلب از یدکیجات، نشانههای کاهش گاز کولر، روشهای تشخیص و راهکارهای عملی برای رفع این مشکل را توضیح خواهیم داد تا بتوانید با آگاهی بیشتر از هزینههای اضافی تعمیر جلوگیری کنید.
فهرست
گاز کولر ماشین چیست و چرا اهمیت دارد؟
گاز کولر ماشین، که به آن مبرد هم گفته میشود، مادهای است که در سیستم خنککننده خودرو وظیفه جذب گرما و تولید هوای خنک را بر عهده دارد. رایجترین انواع گاز کولر در خودروهای امروزی R134a و در مدلهای جدیدتر R1234yf هستند. این گاز در یک چرخه بسته در سیستم کولر گردش میکند و با همکاری اجزایی مانند کمپرسور، کندانسور، اواپراتور و شیر انبساط، هوای خنک را به داخل کابین منتقل میکند. کمبود گاز کولر میتواند عملکرد کل سیستم را مختل کند و حتی به اجزای گرانقیمت مانند کمپرسور آسیب برساند.
علائم خالی شدن گاز کولر ماشین
تشخیص علائم خالی شدن گاز کولر ماشین اولین گام برای رفع مشکل خرابی کولر ماشین است. در ادامه، نشانههای اصلی که باید به آنها توجه کنید آورده شده است:
باد گرم کولر: اگر کولر را روشن میکنید و باد خروجی به اندازه کافی خنک نیست یا کاملاً گرم است، احتمالاً گاز کولر کاهش یافته است.
صداهای غیر عادی از کمپرسور: صدایی شبیه کلیک یا وزوز غیرعادی هنگام روشن کردن کولر و یا شنیدن صداهای غیر عادی در ماشین میتواند نشاندهنده کمبود گاز یا مشکل در فشار سیستم باشد.
یخزدگی لولهها یا اواپراتور: بررسی لولههای فلزی سیستم کولر (معمولاً نزدیک کمپرسور) ممکن است یخزدگی یا رطوبت غیرعادی را نشان دهد، که نشانهای از کمبود گاز است.
کاهش فشار باد خروجی: حتی با تنظیم فن روی حداکثر سرعت، ممکن است جریان هوای خروجی ضعیفتر از حالت عادی باشد.
وجود حباب در شیشه دید (در صورت وجود): برخی خودروها دارای شیشه دید در سیستم کولر هستند. مشاهده حبابهای زیاد در این شیشه میتواند نشانه کمبود گاز باشد.
لکههای روغنی در سیستم: گاز کولر معمولاً همراه با روغن کمپرسور نشت میکند. وجود لکههای روغنی در اطراف لولهها یا اتصالات میتواند نشانه نشتی گاز باشد.
نکته: اگر چندین مورد از این علائم را همزمان مشاهده کردید، بهتر است سریعاً اقدام به بررسی کنید، زیرا تأخیر میتواند به آسیبهای جدیتر منجر شود.
اگر گاز کولر ماشین کم باشد چه میشود؟
این سوالی است که بسیاری از رانندگان هنگام مواجهه با کاهش عملکرد کولر از خود میپرسند. کمبود گاز کولر میتواند اثرات متعددی بر سیستم خنککننده و تجربه رانندگی شما داشته باشد:
کاهش خنکی کولر
بارزترین نشانه کمبود گاز، کاهش محسوس خنکی باد خروجی از دریچههای کولر است. ممکن است باد کاملاً گرم باشد یا خنکی آن بهتدریج کاهش یابد.
افزایش فشار بر کمپرسور
کمپرسور برای فشردهسازی گاز و گردش آن در سیستم طراحی شده است. وقتی گاز کم باشد، کمپرسور باید سختتر کار کند، که میتواند منجر به فرسودگی زودرس یا حتی خرابی آن شود.
روشن و خاموش شدن مکرر کمپرسور
کمبود گاز باعث میشود سیستم فشار کافی نداشته باشد، و این موضوع میتواند منجر به خاموش و روشن شدن مکرر کمپرسور و رادیاتور کولر خودرو شود، که با صدایی شبیه کلیک از زیر کاپوت همراه است.
یخزدگی یا رطوبت غیرعادی
در برخی موارد، کمبود گاز باعث یخزدگی لولههای کولر یا ایجاد رطوبت بیش از حد در اطراف اواپراتور میشود، که نشانهای از فشار نامتعادل در سیستم است.
افزایش مصرف سوخت
وقتی کولر به دلیل کمبود گاز کارایی لازم را ندارد، موتور خودرو برای تامین انرژی کمپرسور انرژی بیشتری مصرف میکند، که منجر به افزایش مصرف سوخت میشود. اگر به دنبال روشی برای پایین آوردن مصرف سوخت خودرو هستید به این مطلب مراجعه کنید.
خطر آسیب به سایر اجزا
کمبود گاز میتواند باعث کاهش روغن کمپرسور (که همراه گاز در سیستم گردش میکند) شود. این امر روانکاری قطعات را کاهش داده و خطر خرابیهای پرهزینه را افزایش میدهد.
نکته: کمبود گاز کولر میتواند عملکرد کل سیستم را مختل کند و حتی به قطعات گرانقیمت مانند کمپرسور آسیب برساند. بنابراین، بررسی منظم و آگاهی از وضعیت گاز کولر برای حفظ کارایی سیستم و جلوگیری از هزینههای بالای تعمیر ضروری است.
عمر مفید گاز کولر ماشین
یکی از سؤالات رایج رانندگان این است که عمر مفید گاز کولر ماشین چقدر است؟ عوامل زیر میتوانند عمر مفید گاز کولر را تحت تأثیر قرار دهند:
نشتیهای کوچک در سیستم: اتصالات، شلنگها یا واشرهای فرسوده میتوانند باعث نشت تدریجی گاز شوند. این نشتیها معمولاً با گذر زمان و استفاده مداوم از کولر رخ میدهند.
کیفیت سرویس و نگهداری: اگر سیستم کولر بهصورت دورهای بررسی نشود، مشکلات کوچک مانند نشتیهای جزئی میتوانند به کاهش گاز منجر شوند.
شرایط محیطی: استفاده مکرر از کولر در مناطق گرم و مرطوب یا رانندگی در جادههای ناهموار میتواند فشار بیشتری به سیستم وارد کرده و خطر نشتی را افزایش دهد.
بیشتر بخوانید: روش های جلوگیری از افتاب سوختگی ماشین به خصوص در تابستان
به طور کلی، اگر سیستم کولر بهدرستی نگهداری شود، گاز کولر میتواند تا ۵ تا ۷ سال یا حتی بیشتر بدون نیاز به شارژ مجدد دوام بیاورد. با این حال، توصیه میشود هر ۱ تا ۲ سال یکبار سیستم توسط متخصص بررسی شود تا از نبود نشتی و عملکرد صحیح اطمینان حاصل شود.
روشهای تست گاز کولر خودرو
برای تست گاز کولر خودرو، چند روش وجود دارد که میتوانید بدون نیاز به تجهیزات پیچیده یا با ابزارهای ساده انجام دهید. این روشها به شما کمک میکنند تا وضعیت گاز کولر را ارزیابی کنید:
بررسی چشمی سیستم کولر
کاپوت خودرو را باز کنید و لولهها، اتصالات و کمپرسور را بررسی کنید. به دنبال لکههای روغنی یا کثیفی در اطراف اتصالات باشید، زیرا اینها میتوانند نشانه نشتی گاز باشند.
با روشن کردن کولر، به صدای کمپرسور گوش دهید. اگر کمپرسور بهصورت مکرر روشن و خاموش میشود، احتمالاً گاز کم است.
استفاده از گیج فشار کولر
گیجهای فشار کولر (مانند کیتهای شارژ گاز) ابزارهایی هستند که به پورت سرویس سیستم کولر (معمولاً در نزدیکی کمپرسور) متصل میشوند و فشار گاز را نشان میدهند. فشار نرمال بسته به نوع گاز (R134a یا R1234yf) و دمای محیط متفاوت است.
به طور کلی، فشار در سمت کمفشار سیستم باید بین ۲۵ تا ۴۵ psi و در سمت پرفشار بین ۱۵۰ تا ۲۵۰ psi باشد (این مقادیر تقریبی هستند و باید با دفترچه راهنمای خودرو یا برچسب سیستم کولر مطابقت داده شوند).
بررسی شیشه دید (در صورت وجود)
برخی خودروها دارای شیشه دید در خطوط مبرد هستند. اگر در این شیشه حبابهای زیادی مشاهده کردید، احتمالاً گاز کولر کم است. در حالت عادی، باید جریان شفاف یا کمی مات دیده شود.
استفاده از کیت تشخیص نشتی UV
کیتهای تشخیص نشتی UV شامل ماده فلورسنت هستند که به سیستم کولر تزریق میشود. با استفاده از نور UV، میتوانید نقاط نشتی را شناسایی کنید، زیرا ماده فلورسنت در محل نشتی میدرخشد.
تست با محلول آب و صابون
محلول آب و صابون را روی اتصالات و لولههای سیستم کولر بمالید. اگر حبابهایی تشکیل شد، نشاندهنده نشتی گاز است. اگر گاز کولر بهسرعت کم میشود، نشانه وجود نشتی جدی است. شارژ مجدد بدون رفع نشتی فقط هزینه اضافی ایجاد میکند.
نگاهی بیندازید به مطلب : نقش فیلتر هوا در خودرو + زمان طلایی تعویض
اقدامات لازم در صورت کمبود گاز کولر
اگر پس از بررسیها مطمئن شدید که گاز کولر کم شده است، چند گزینه پیش رو دارید:
شارژ مجدد گاز کولر
کیتهای شارژ گاز کولر (مانند کیتهای R134a یا R1234yf) در فروشگاههای لوازم خودرو در دسترس هستند. این کیتها شامل قوطی گاز مبرد، شلنگ و گاهی گیج فشار هستند.
هشدار: شارژ بیش از حد میتواند به کمپرسور آسیب برساند. همیشه دستورالعمل کیت را دنبال کنید.
مراحل شارژ گاز:
- پورت سرویس کمفشار (معمولاً با درپوش آبی مشخص شده) را پیدا کنید.
- شلنگ کیت را به پورت متصل کنید.
- گاز را بهآرامی تزریق کنید و فشار را با گیج بررسی کنید تا از شارژ بیش از حد جلوگیری شود.
نکته ایمنی: از دستکش و عینک ایمنی استفاده کنید و در محیطی با تهویه مناسب کار کنید. شارژ بیش از حد میتواند به کمپرسور آسیب برساند.
شناسایی و رفع نشتی
اگر گاز بهسرعت کم میشود، احتمالاً نشتی وجود دارد. روشهای تشخیص نشتی (مانند UV یا آب و صابون) را امتحان کنید.
مراجعه به تعمیرگاه
اگر مشکل فراتر از کمبود گاز است (مثلاً خرابی کمپرسور، کندانسور یا اواپراتور)، بهتر است خودرو را به یک تکنسین مجرب نشان دهید. تعمیر قطعات معیوب ممکن است نیاز به ابزارهای تخصصی داشته باشد.
نکات ایمنی هنگام کار با گاز کولر
کار با گاز کولر نیازمند رعایت نکات ایمنی است تا از آسیب به خود یا سیستم خودرو جلوگیری شود:
استفاده از تجهیزات محافظتی: همیشه از عینک و دستکش ایمنی استفاده کنید، زیرا گاز کولر میتواند باعث سوختگی سرد (frostbite) شود.
تهویه مناسب: در محیط بسته کار نکنید، زیرا گازهای مبرد در صورت استنشاق میتوانند خطرناک باشند.
برای اطلاع از اجزای سیستم تهویه مطبوع خودرو +طرز کار و انواع این مطلب را مطالعه کنید.
استفاده از گاز مناسب: نوع گاز (R134a یا R1234yf) باید با سیستم خودرو سازگار باشد. اطلاعات مربوط به نوع گاز در دفترچه راهنما یا برچسب سیستم کولر ذکر شده است.
اجتناب از شارژ بیش از حد: شارژ بیش از حد گاز میتواند فشار زیادی به سیستم وارد کرده و به کمپرسور آسیب برساند.
دور نگه داشتن از شعله: گازهای کولر قابلاشتعال هستند (بهویژه R1234yf)، بنابراین از کار در نزدیکی شعله یا جرقه خودداری کنید.
هشدار: اگر تجربه کافی ندارید، شارژ گاز را به متخصص بسپارید تا از آسیب به سیستم یا سلامتی خود جلوگیری کنید.
نگهداری از گاز کولر ماشین برای افزایش عمر مفید
برای اطمینان از عمر مفید گاز کولر ماشین و عملکرد بهینه سیستم خنککننده، رعایت نکات زیر ضروری است:
استفاده منظم از کولر: حتی در فصول سرد، کولر را هر چند وقت یکبار به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه روشن کنید. این کار از خشک شدن واشرها و نشتیهای احتمالی جلوگیری میکند.
بررسی دورهای سیستم: هر ۱ تا ۲ سال یکبار سیستم کولر را توسط متخصص بررسی کنید تا نشتیها، فشار گاز و سلامت اجزا کنترل شود.
تعویض فیلتر کابین: فیلتر کابین کثیف میتواند جریان هوا را کاهش دهد و فشار بیشتری به سیستم کولر وارد کند. این فیلتر را طبق توصیه سازنده خودرو تعویض کنید.
پارک در سایه: قرار گرفتن خودرو در معرض نور مستقیم خورشید میتواند فشار بیشتری به سیستم کولر وارد کند و باعث تسریع نشتیهای کوچک شود.
توجه به صداها و علائم غیرعادی: هرگونه صدای غیرعادی یا کاهش عملکرد کولر را جدی بگیرید و سریعاً بررسی کنید.
آیا میدانستید؟ روشن کردن کولر در زمستان به مدت ۵ دقیقه هر ماه میتواند از نشتیهای ناشی از خشک شدن واشرها جلوگیری کند.
نتیجهگیری
گاز کولر ماشین نقش حیاتی در عملکرد سیستم خنککننده خودرو دارد و کمبود آن میتواند تجربه رانندگی در روزهای گرم را به چالشی ناخوشایند تبدیل کند. با آگاهی از علائم خالی شدن گاز کولر ماشین، مانند کاهش خنکی، صداهای غیرعادی یا یخزدگی لولهها، میتوانید بهموقع مشکل را تشخیص دهید. روشهای تست گاز کولر خودرو، از بررسی چشمی تا استفاده از گیج فشار، به شما کمک میکند تا بدون نیاز به تجهیزات پیچیده، وضعیت سیستم را ارزیابی کنید.
سوالات متداول
در این قسمت به سوالات متداول شما در مورد گاز کولر ماشین پاسخ داده میشود تا به راحتی بتوانید مشکلات رایج سیستم کولر خودرو را شناسایی کنید.
اگر گاز کولر ماشین کم باشد، چه اتفاقی میافتد؟
اگر گاز کولر کم باشد، کولر خودرو قادر به تولید سرمای کافی نخواهد بود. این ممکن است منجر به افزایش دمای داخل کابین، عملکرد ضعیف کولر و در نهایت خرابی سایر قطعات سیستم کولر شود.
چطور میتوانم بفهمم که گاز کولر ماشین کم شده؟
اگر گاز کولر کم باشد، علائمی مانند کاهش سرمای کولر، زمان بیشتر برای سرد شدن کابین، شنیدن صدای غیرعادی از کولر، فشار پایین در سیستم کولر و یا تبخیر سریع یخزدگی در سیستم کولر ممکن است ظاهر شوند.
چگونه میتوانم فشار گاز کولر را تست کنم؟
برای تست فشار گاز کولر، به یک دستگاه تست فشار کولر نیاز دارید. این دستگاه به ورودی سیستم کولر وصل میشود و فشار گاز را اندازهگیری میکند.
تماس واتس اپ: 989028011403 
مشاوره فروش: 02126651532 
ایمیل: support{at}yadakijat.com
نظر بدهید